Wijwatervat

In de 18de eeuw maakte de godsdienstbeleving integraal deel uit van het leven. Uit boedelinventarissen blijkt dat de meeste mensen kruisbeelden, hangertjes in de vorm van een kruis, Mariabeelden, devotieboeken en wijwatervaten bezaten.
Het wijwatervat voor huiselijk gebruik, een civiel voorwerp, is een mooi voorbeeld van dit diep beleefde religieuze verleden. Het vormt een tastbare uitdrukking van het leven van de Kerk in het dagelijkse leven van de gelovigen.
De recipiënten voor gewijd water zijn van diverse materialen vervaardigd, in verschillende modellen uitgevoerd en versierd met allerhande religieuze taferelen.
Ze werden in de slaapkamer aan het hoofdeinde van het bed opgehangen en maakten deel uit van een dagelijks ritueel. ‘s Morgens en ‘s avonds dompelde de gelovige zijn vingertoppen in het door een priester gewijde water en maakte dan een kruisteken. ’s Morgens, bij het ontwaken, sloeg hij een kruis om goddelijke bescherming te vragen en ’s avonds, bij het slapengaan, om zijn nachtrust te zegenen. Dit ritueel ging gepaard met een gebed. Hij kon er ook zijn vingers in dompelen om zich te beschermen tegen de bliksem, zich te wapenen tegen gevaren voor hij op reis vertrok of vergiffenis te vragen voor zijn dagelijkse zonden.
De wijwatervaten van de adel, de clerus en de hoge bourgeoisie uit de 17de en de 18de eeuw zijn meestal van zilver, want ze wilden artistieke glans verlenen aan hun geloof en hun toewijding.

Het wijwatervat dat u hier ziet, is afkomstig uit het prinsbisdom Luik. Het bestaat uit een muurplaatje om het tegen de muur te bevestigen, waaraan een klein bakje voor het wijwater is vastgemaakt, dat voorzien is van een geleed deksel met een gegraveerd wapenschild en van drie voluutvormige pootjes. In het midden van het plaatje, met gekartelde randen, bevindt zich een ovaal medaillon, dat de Maagd Maria voorstelt, die in een bucolisch decor het kind Jezus voedt in aanwezigheid van Jozef. In die tijd was de Mariaverering bijzonder sterk.
Deze religieuze voorstelling op een gematteerde achtergrond is omgeven door een haut-reliëf met bloemversieringen.

Gegoten zilver, geciseleerd.
h 28,5 cm, l 19,8 cm.
Herkomst: 1986, Legaat Claude D’Allemagne.
Inv. nr. sda649.

Merken: op de voorkant, verborgen door de recipiënt.
1. Wapen van de Prinsbisschop: Jozef Clemens van Beieren
2. Stad: Dubbelkoppige adelaar jaartal 1693.
3. Datum: Letter B voor 1695/96.
4. Meesterteken: IH, niet geïdentificeerd.

Het wijwatervat is tentoongesteld in de bibliotheekkamer.