Opzienerspenning
CollectionAugustus 2023
Frankrijk – 2de helft 18de eeuw
Dit type van insignes met daarop een wapenschild wordt gedragen door de beambten die instaan voor het behoud van privédomeinen, bijvoorbeeld jachtopzieners, boswachters etc. Daardoor kunnen derden zien welke de functie van de personen in kwestie is en dat ze in dienst zijn van de eigenaars van de terreinen die onder hun bescherming zijn geplaatst. Die penningen konden rechtstreeks op het uniform of op een schouderriem worden aangebracht. Ze zijn voornamelijk gemaakt van corrosiebestendige materialen als brons, messing of, zoals in dit geval, zilver.
De familie Depestre, die eigenaar was van grote hoeveelheden grond, had wellicht meerdere opzieners in dienst.
De ovalen penning is in reliëf. In het midden is het wapenschild van Julien Depestre afgebeeld met daarrond een guirlande van laurierbladeren met bessen. Boven- en onderaan is als versiering een strik aangebracht. .
Het wapenschild is in keel met een omgekeerde, gepaalde gouden sleutel, de baard is rechtsliggend met daarnaast twee sterren met zes zilveren sterrenpunten. Bovenop het schild is een kroon met vijf fleurons afgebeeld die wordt verfraaid met en ondersteund door twee met goud omgeven en geharnaste leeuwen met een tong in keel die elk een banier vasthouden. Rechts is het schild met het blazoen van de familie afgebeeld en links het wapenschild van de stad Turnhout, beide in zilver met in het midden een paal van azuur.
Dit wapenschild werd zowel gebruikt door Julien Depestre als door zijn oudste zoon. Hetzelfde wapen is aangebracht op het fronton van het kasteel van Seneffe naast dat van zijn echtgenote Isabelle Cogels.
Aan de achterkant zijn vier ringen voorzien waardoor de penning gemakkelijk aan de kleding kan worden bevestigd.
De penning zou kunnen zijn vervaardigd in de Manufacture Royale de la Charité-sur-Loire, in het departement Nièvre, een fabriek van luxueuze ijzerwaren die niet onderworpen was aan de gilderegels voor merken. Die hypothese van Xavier Duquenne is gebaseerd op het feit dat Julien Depestre die fabriek omstreeks 1773 deels had gekocht.
Gegoten en geciseleerd zilver.
h 10,7 cm, b 8,5 cm, dikte 0,2 cm, 114 g.
Herkomst: 2016, Schenking Xavier Duquenne.
Inv. nr. DO376.
Op de penning zijn geen merken aangebracht.
Het voorwerp bevindt zich op dit ogenblik in het niet-toegankelijke bestand van het museum.