Naar inhoud

Pendule "à la Geoffrin" of "de Tijdsbesteding"

Collection

April 2010

Parijs – raderwerk getekend Ferdinand Berthoud - einde 18de eeuw

Het raderwerk van deze pendule draagt de handtekening van de vermaarde horlogemaker Ferdinand Berthoud, die als uitvinder van de marinechronometer geldt. De tijd nauwkeurig aanduiden op zee was een bijzonder grote uitdaging voor de horlogemakers van de 18de eeuw.

De pendule van gepatineerd en verguld brons draagt geen handtekening van de bronskunstenaar, maar haalt zijn inspiratie rechtstreeks uit een zeer succesvol model waarvan er talrijke exemplaren voorkomen in de inventarissen van de 18de eeuw: de pendule “à la Geoffrin” of “de tijdsbesteding”
De pendule staat op een rechthoekige sokkel en stelt een jonge zittende vrouw voor die een boek aan het lezen is, terwijl ze met haar elleboog op een wijzerplaat leunt. Ze draagt een op antieke wijze gedrapeerd kleed en haar haar is in een dot samengebonden. De vrouwelijke figuur symboliseert hier “de tijdsbesteding”. Laurent Guyard creëerde dit model voor Marie-Thérèse Geoffrin met een raderwerk van de horlogemaker Musson. Het vrouwelijke personage is rechtstreeks geïnspireerd op haar portret. Als anekdote kunnen we meegeven dat die dame in haar hotel in de rue Saint-Honoré in Parijs een van de salons “à la mode” had, waar ze kunstenaars, geleerden, letterkundigen en filosofen ontving.

Ferdinand Berthoud (º1727-†1807), van oorsprong een Zwitser, vestigde zich in 1745 in Parijs, waar hij in 1773 tot Horloger mécanicien du roi et de la marine werd benoemd. Zijn werk zorgde ervoor dat wetenschappelijke expedities over de middelen beschikten om de lengtegraad en de breedtegraad zo nauwkeurig mogelijk te bepalen en droegen dus bij tot de perfectionering van de cartografie.

Gepatineerd en verguld geciseleerd brons.
h 36cm, l 63cm, b 21cm.
Herkomst: 1992, Aankoop door de Franse Gemeenschap.
Inv. nr. SM26.

De pendule wordt op dit ogenblik tentoongesteld in achthoekige kabinet.

Terug naar boven