Molenbeker
CollectionJanuari 2010
Antwerpen – Meester met als meesterteken een viervoeter – 1616/1617
Voor het vermaak van de drinkers, rivaliseerden de zilversmeden met elkaar in vindingrijkheid en vervaardigden ze allerhande soorten ludieke bekers, zoals deze drinkbeker met molen. Dit grappige voorwerp is een “drinkuit” of “stortebeker”, die men in éénmaal moet leegdrinken.
De klokvormige cuppa, die als heuvel dient voor de molen, heeft een simpele decoratie van gegraveerde rankversieringen en in het midden een eenvoudige geciseleerde bies. Er staan verscheidene kleine personages op afgebeeld: een leerjongen die een zak bloem draagt en een cupido kruipen op de ladder die voorzien is van een leuning, terwijl de molenaar in de deuropening verschijnt. Wij zien ook nog een personage dat door het venster kijkt en een andere persoon die op het dak zit te drinken. De wieken van de molen worden in werking gesteld door in het buisje naast de ladder te blazen. De wijzers van de wijzerplaat, die op dezelfde as bevestigd zijn, volgen de beweging van de wieken. Het spel bestaat erin om de wijn in de beker op te drinken voor de wieken van de molen tot stilstand komen. Indien men er niet in slaagt, geven de wijzers op de wijzerplaat aan hoeveel glazen nog moeten worden gedronken. De aanwezigheid van de cupido wijst erop dat deze zilveren beker wellicht voor een huwelijk werd vervaardigd.
Het meesterteken, dat een viervoeter voorstelt, kon nog niet aan een welbepaalde zilversmid worden toegekend. Van die zilversmid zijn er ook andere molenbekers gekend.
Zilver.
h 22,8 cm, 156 g.
Herkomst: 1983, Aankoop door de Franse Gemeenschap van België.
Inv. nr. sda465.
Merken: op de achterkant van de molen.
1. Gekroonde hand voor Antwerpen.
2. Meesterteken: een viervoeter.
3. Jaarletter: gekroonde F voor 1616/1617.
4. V in een gekroond schild: herkeuringsmerk van de Nederlanden van 1814/1893.
De drinkbeker wordt op dit ogenblik tentoongesteld in de bibliotheekkamer.